Zastanawiałaś się kiedyś, co tak naprawdę jest dla Ciebie najistotniejsze?; Jakie zasady, przekonania i priorytety kierują Twoim życiem?; Co mówią o Tobie decyzje, które już podjęłaś i te, które czekają na podjęcie?
Dziś chcę opowiedzieć Ci o czymś niezwykle ważnym, ale często pomijanym w codziennym pędzie. O wartościach. To właśnie ich poznanie i zrozumienie ma ogromny wpływ na podejmowane decyzje, relacje i codzienne wybory – te osobiste i te biznesowe.
W tym artykule postaram się wyjaśnić Ci, dlaczego warto poświęcić chwilę, aby odkryć i pielęgnować to, co najcenniejsze. Dowiesz się także, jak wartości mogą stać się drogowskazem pomagającym żyć w zgodzie z samą sobą.
Zacznijmy od tego, jak zdefiniowałbyś swoje wartości?
Zanim odpowiesz na to pytanie, musisz wiedzieć, co kryje się pod pojęciem wartości. Najprościej mówiąc, Twoje wartości są tym, co uważasz za ważne w sposobie, w jaki żyjesz i pracujesz. To one są centralną częścią tego, kim jesteś i kim chcesz być. To właśnie wartości powinny określać twoje priorytety. Stając się bardziej świadomą znaczenia wartości w swoim życiu, możesz używać ich jako przewodnika, aby dokonać najlepszego wyboru w każdej sytuacji – zarówno w sytuacji życiowej, jak i biznesowej. O Twoich wartościach mówią Twoje decyzje, które już podjęłaś lub czekają na podjęcie. I to właśnie wartości mówią o tym, co cenisz najbardziej. Dziś będę zachęcać Cię do tego, abyś zidentyfikowała swoje osobiste wartości (jeżeli jeszcze tego nie zrobiłaś), a następnie odważyła się, aby polegać na nich, bo to właśnie one wskażą Ci właściwy kierunek.
Głęboko wierzę, że kiedy Twoje życie (zawodowe i osobiste) odpowiada Twoim wartościom, to jest ono zwykle dobre. Mówiąc dobre rozumiem, że daje Ci satysfakcję i zadowolenie. Kiedy podejmujesz jednak decyzje (osobiste, biznesowe) nie zgodnie z twoimi osobistymi wartościami, wtedy prawdopodobnie czujesz się mniej szczęśliwa a możne nawet nieszczęśliwa. Z tego wynika, że stawka jest wysoka. Dlatego tak ważne jest podjęcie świadomego wysiłku, w celu zidentyfikowania swoich wartości.
Być może zastanawiasz się, w jaki sposób wartości pomagają w życiu osobistym i zawodowym?
Zacznę od tego, że wartości istnieją, niezależnie od tego, czy je rozpoznajesz, czy nie. Kiedy znasz swoje własne wartości, możesz ich używać do podejmowania decyzji o tym, jak żyć swoim życiem, i możesz odpowiedzieć na pytania takie:
- Jaką pracę powinnam wykonać?
- Czy własny biznes jest dla mnie?
- Czy powinnam iść na kompromis, czy być stanowcza w moim stanowisku?
- Czy powinnam podążać za tradycją, czy iść nową drogą?
Wskazówka:
Wartości są zwykle dość stabilne, ale nie mają ścisłych granic. Twoje wartości mogą się zmieniać w czasie. Na przykład, gdy zaczynasz karierę, sukces – mierzony pieniędzmi i statusem – może być najwyższym priorytetem. Ale po tym, jak masz rodzinę, równowaga między życiem zawodowym a prywatnym może być tym, co cenisz bardziej. Zmienia się definicja sukcesu, podobnie jak twoje osobiste wartości. Dlatego utrzymywanie kontaktu z wartościami jest ćwiczeniem na całe życie.
Definiowanie swoich wartości
Kiedy definiujesz swoje osobiste wartości, odkrywasz, co jest dla ciebie naprawdę ważne.
Jak odkryć to co jest dla Ciebie ważne? Dobrym sposobem na rozpoczęcie tego zadania jest spojrzenie wstecz na swoje życie –kiedy czułaś się naprawdę dobrze i naprawdę miałaś pewność, że dokonujesz dobrych wyborów?
Zadaj sobie pytanie: Na czym najbardziej mi zależy?
Zrób listę z tak wieloma rzeczami, jak myślisz. Twoja lista powinna odzwierciedlać to, co jest dla Ciebie ważne i osobiste, a nie to, czego inni (twoja rodzina, przyjaciele, rówieśnicy) mogą od Ciebie oczekiwać.
Aby to zrobić, wykonaj te 5 kroków.
Krok 1: Zidentyfikuj czasy, kiedy byłaś najszczęśliwsza
Znajdź przykłady zarówno z kariery, jak i życia osobistego. Zapewni to pewną równowagę w odpowiedziach.
- Co wtedy robiłaś?
- Czy byłaś z innymi ludźmi? – Z kim ?
- Jakie inne czynniki przyczyniły się do Twojego szczęścia?
Krok 2: Zidentyfikuj czasy, kiedy byłaś najbardziej dumna
Ponownie wykorzystaj przykłady z kariery i życia osobistego.
- Dlaczego byłaś z siebie dumna?
- Czy inni byli z Ciebie dumni? – Kto to był?
- Jakie inne czynniki przyczyniły się do twojego poczucia dumy?
Krok 3: Zidentyfikuj czasy, kiedy byłeś najbardziej spełniona i zadowolona
Ponownie użyj przykładów z pracy, jak i osobistych przykładów.
- Jakie Twoje osobiste potrzeby lub pragnienia wtedy zostały spełnione?
- W jaki sposób i dlaczego to doświadczenie nadało Twojemu życiu sens?
- Jakie inne czynniki przyczyniły się do twojego poczucia spełnienia?
Przykładowe wartości:
|
Odpowiedzialność Dokładność Altruizm Ambicja Asertywność Równowaga Bycie najlepszym Odwaga Spokój Wyzwanie Zaangażowanie Wspólnota Współczucie Konkurencyjność Spójność Zadowolenie Współpraca Poprawność Uprzejmość Kreatywność Ciekawość Decyzyjność Niezawodność Determinacja Dyscyplina Dyskrecja Różnorodność Dynamizm Skuteczność Efektywność Elegancja Empatia Entuzjazm Równość |
Podekscytowanie Eksploracja Ekspresywność Uczciwość Wiara Rodzina Wierność Skupienie się Wolność Zabawa Szczodrość Dobroć Wzrost Szczęście Ciężka praca Zdrowie Uczciwość Honor Pokora Niezależność Pomysłowość Wewnętrzna harmonia Dociekliwość Inteligencja Status intelektualny Intuicja Radość Sprawiedliwość Przywództwo Dziedzictwo Miłość Lojalność Otwartość Oryginalność Patriotyzm |
Praktyczność Gotowość Profesjonalizm Roztropność Orientacja na jakość Niezawodność Zorientowane na wyniki Rygor Bezpieczeństwo Samokontrola Bezinteresowność Samodzielność Wrażliwość Spontaniczność Stabilność Sukces Praca zespołowa Wdzięczność Dokładność Tolerancja Tradycjonalizm Zaufanie Prawda Zrozumienie Wyjątkowość Jedność Wizja Witalność |
Zajęło mi sporo czasu, aby odkryć swoje wartości. Choć wymagało to sporo wysiłku, było warto. Tak oto wygląda moja 3:)
Wolność – możliwość robienia tego, co chcę, kiedy tylko chcę, w zgodzie ze sobą. Dotyczy to poziomu makro (np. pracy, podroży) i poziomu mikro (np. wolności mentalnej).
Pomaganie/ rozwijanie innych, aby powodować pozytywną zmianę w świecie.
Odwaga do rozwoju i postępu
Krok 5: Dokonaj priorytetyzacji swoich wartości
Ten krok jest prawdopodobnie najtrudniejszy, ponieważ musisz zajrzeć głęboko w siebie. Jest to również najważniejszy krok, ponieważ przy podejmowaniu decyzji będziesz musiała wybrać między rozwiązaniami, które mogą zaspokoić różne wartości. To wtedy musisz wiedzieć, która wartość jest dla Ciebie ważniejsza.
- Zapisz swoje wybrane wartości, ale nie w konkretnej kolejności.
- Spójrz na pierwsze dwie wartości i zadaj sobie pytanie: „Gdybym mogła zaspokoić tylko jedną z tych dwóch, którą bym wybrała?”
Może to pomóc w wizualizowaniu sytuacji, w której trzeba by dokonać takiego wyboru. Na przykład, jeśli porównasz wartości orientacji na wyniki i stabilizacji, wyobraź sobie, że musisz zdecydować, czy sprzedać swój dom i przenieść się do innego kraju, aby wykonać pracę i osiągnąć wyższe wyniki lub utrzymać dom, aby zrobić pracę bliżej domu prawdopodobnie nie osiągając takich wyników.
- Kontynuuj pracę na liście, porównując każdą wartość ze sobą, aż Twoja lista jest w prawidłowej kolejności.
Ponieważ tak ważne jest, aby zidentyfikować i priorytetyzować swoje wartości, inwestowanie czasu w ten krok jest zdecydowanie tego warte.
Krok 6: Potwierdź swoje wartości
Gdy masz swoje kluczowe wartości, zastanów się, czy mają one równe znaczenie dla Ciebie lub czy jeśli jesteś w stanie je uszeregować. Nie ma tu żadnego dobrego ani złego podejścia. Ale Twoja odpowiedź powinna powiedzieć coś o tym, jak ważne są te różne elementy w twoim życiu.
Pamiętaj: to nie jest jednorazowe ćwiczenie. Uszeregowanie wartości może zająć kilka tygodni lub miesięcy. Poświęć czas na refleksję i rewizję. Kiedy ćwiczyłam to sama, znalezienie i uszeregowanie moich wartości zajęło mi sporo czasu.
Teraz, gdy znasz swoje wartości, nadszedł czas, aby zdefiniować, co naprawdę dla Ciebie znaczą w Twoich własnych słowach. Chociaż możesz szukać definicji słownikowej swoich wartości, odpowiedzi prawdopodobnie nie będzie. Ważne jest, aby wymyślić własną definicję.
Na przykład, z moją wartością „wolność”, istnieje wiele sposobów jej zdefiniowania. Oto jak to definiuję ją w porównaniu z tym, jak jedna z moich klientek to definiuje:
- Wolność (moja definicja): Umiejętność robienia tego, co chcę, kiedy tylko chcę w zgodzie ze sobą. Dotyczy to poziomu makro (np. praca, podróże) i poziomu mikro (np. wolności mentalnej).
- Wolność (definicja mojego klienta): Chcę mieć niezależność w moich działaniach i podejmowaniu decyzji i nie być zarządzana.
Ta sama wartość, ale dwie bardzo różne definicje.
Na początku możesz ulec pokusie, aby napisać długie akapity dla każdej ze swoich wartości, aby je uzasadnić lub wyjaśnić. Staraj się jednak utrzymać swoją definicję tak krótko, jak to możliwe – chcesz być w stanie łatwo zapamiętać swoje wartości i jak je definiujesz. Zrobi tylko jedno zwięzłe zdanie.
Test, którego możesz użyć, aby sprawdzić, czy jesteś na właściwej drodze, polega na zadaniu sobie pytania: Jeśli ktoś obudzi mnie w środku nocy i poprosi mnie o zdefiniowanie moich wartości, czy mogę odpowiedzieć?
Pracując nad zdefiniowaniem swoich wartości, nie zniechęcaj się szeroką naturą słów, ani nie pozwól innym wpłynąć na Twoje spojrzenie na to, co oznaczają dla Ciebie. Kiedy oświadczysz na przykład, że „szczęście” jest jedną z Twoich wartości, czasami ludzie mogą przewracać oczami uważając, że „To jest puste słowo” – powiedzą, „to jest zbyt ogólne”. Ale dla Ciebie to słowo może mieć krystalicznie jasną definicję: Szczęście jest radością w procesie tego, co robię.
Aby mieć pewność, że zidentyfikowałaś swoje wartości prawidłowo, zadaj sobie kilka pytań, na przykład:
- Czy wybrane wartości sprawiają, że czuję się dobrze ze sobą?
- Czy jestem dumna ze swoich trzech najważniejszych wartości?
- Czy byłabym dumna mówiąc o swoich wartościom ludziom, których szanuję i podziwiam?
- Czy wybrane wartości reprezentują rzeczy, które popieram, nawet jeśli ten wybór nie jest popularny i stawia mnie w mniejszości?
Dokonywanie wyborów opartych na wartościach nie zawsze jest łatwe. Jednak dokonanie wyboru, o którym wiesz, że jest słuszny, jest znacznie mniej trudne na dłuższą metę.
Najlepsza wskazówka dotycząca definiowania własnych wartości rdzeniowych
Możesz tchnąć życie w swoje wartości, definiując krótko, na piśmie, co one dla Ciebie reprezentują. Opisanie tego, za czym wartości się opowiadają i dlaczego są dla Ciebie ważne, pomoże osadzić ich znaczenie.
Zachowaj krótkie definicje i pisz je własnymi słowami. Definicje te będą przydatnymi przypomnieniami o tym, kim jesteś i co jest dla Ciebie najważniejsze – kiedy i jeśli potrzebujesz przypomnienia, kiedy są decyzje do podjęcia.
Na przykład, jeśli jedną z Twoich podstawowych wartości jest „kreatywność”, możesz powiedzieć: „Cenię ją, ponieważ umiejętności rozwiązywania problemów i wymyślania świeżych, nowych pomysłów przynosi mi radość i głębokie poczucie spełnienia”.
Używaj swoich wartości
Będziesz wiedziała, że zidentyfikowałeś swoje wartości, że naprawdę je zdefiniowałaś, gdy spojrzysz na świat wokół siebie poprzez ramy swoich wartości. Tutaj naprawdę zaczniesz dostrzegać moc poznania swoich wartości.
Oto kilka przykładów wartości w działaniu:
- Jeśli jedną z Twoich wartości jest „uczciwość”, może to pomóc, gdy musisz przekazać konstruktywną informację zwrotną Twojemu koledze lub koleżance. Niedobrym rozwiązaniem byłoby unikanie konfrontacji, gdy wiesz, że opinie byłyby pomocne. Uczciwie jest z nimi być szczerym i dać im szansę na poprawę lub zaradzenie danej sytuacji.
- Jeśli jedną z Twoich wartości jest „optymizm”, możesz lepiej podejść do trudnych sytuacji. Nie dostałaś tej pracy? To dobrze – musisz ćwiczyć wywiady i nawiązywać nowe kontakty. Jesteś przytłoczona napiętym harmonogramem? – spójrz, jak wiele uczysz się z tych nowych doświadczeń.
- Jeśli jedną z Twoich wartości jest „rodzina”, zobacz, jak może znajomość tej wartości Ci pomóc w podejmowaniu decyzji, dotyczących kariery lub miejsca, w którym chciałabyś mieszkać. Jeśli otrzymasz ofertę pracy, która pozwoli Ci zbliżyć się do rodziców, możesz być podekscytowana przejęciem jej i rozpoczęciem pracy w Twojej rodzinnej miejscowości. Jeśli zastanawiasz się, czy powinieneś rzucić pracę, która zaburza równowagę między pracą a życiem prywatnym, możesz to zrobić z przekonaniem, że da Ci to więcej czasu na spędzenie czasu z bliskimi.
Na początku może być dla Ciebie wyzwaniem, aby połączyć swoje codzienne doświadczenia ze swoimi wartościami, zwłaszcza gdy ewoluują i umacniają się w czasie. Jednym ze sposobów na praktykowanie korzystania z Twoich wartości jest refleksja nad sytuacją, która Cię frustruje.
Zadaj sobie pytania:
- Co kryje się za moją frustracją?
- Czy jedna z moich wartości nie została spełniona?
Nie oczekuj, że w ciągu jednego dnia wyjaśni się kwestia z wartościami. To zajmie trochę czasu. Wiedz, że Twoje wartości mogą pozostać stałe w czasie lub mogą ulec zmianie w oparciu o nowe wydarzenia i informacje.
Sprawdzaj je – czy są w zgodzie z Tobą – co roku, aby upewnić się, że nadal jesteś w kontakcie z rzeczami, które są dla Ciebie najważniejsze. I pamiętaj: to ćwiczenie pomoże Ci tylko wtedy, gdy będziesz w 100% szczera ze sobą.
Kiedy będziesz wiedziała, czy masz głęboko zakorzenione wartości?
Kiedy nie chcesz iść na kompromis w ich sprawie.
Jakie znaczenie mają wartości w rozwijaniu biznesu?
Wartości to kluczowy element budowania silnej, spójnej i wiarygodnej marki biznesowej. Warto zainwestować czas w ich określenie i wdrażanie na co dzień.
Oto kilka kluczowych powodów, dla których warto zdefiniować i wdrażać własne wartości:
- Budowanie spójnej tożsamości marki – Wartości firmy stanowią rdzeń jej tożsamości i kultury organizacyjnej. Pomagają one w stworzeniu wyrazistego, autentycznego wizerunku, który wyróżni firmę na rynku.
- Przyciąganie odpowiednich pracowników – Firmy, które jasno komunikują swoje wartości, przyciągają pracowników podzielających te same przekonania. Taka synchronizacja wartości przekłada się na większe zaangażowanie i lojalność zespołu.
- Podejmowanie trafnych decyzji biznesowych – Wartości pełnią rolę drogowskazu, który pomaga w podejmowaniu słusznych decyzji strategicznych i codziennych wyborów. Firma działająca zgodnie ze swoimi wartościami będzie bardziej konsekwentna i wiarygodna.
- Budowanie relacji z klientami – Klienci chętniej angażują się w marki, których wartości im odpowiadają. Dzielenie się wartościami firmy buduje głębsze więzi i zaufanie.
- Motywowanie i inspirowanie pracowników – Zdefiniowane wartości stanowią inspirację i wyznaczają kierunek rozwoju dla całego zespołu. Dają poczucie sensu i wspólnego celu, co przekłada się na większą motywację i efektywność.
- Odporność na trudne sytuacje – W okresach kryzysu czy zmian rynkowych, wartości stanowią stały fundament, na którym firma może się oprzeć. Pomagają zachować wiarygodność i odbudowywać zaufanie.
Czy można zbudować markę osobistą nie opierając ją na osobistych wartościach?
Tak, można zbudować markę osobistą bez wyraźnego zidentyfikowania swoich osobistych wartości, ale będzie to o wiele trudniejsze i mniej skuteczne w dłuższej perspektywie. Takie podejście zdecydowanie odradzam.
Oto kilka powodów, dla których identyfikacja wartości jest ważna przy budowaniu marki osobistej.
- Spójność i autentyczność – Wartości stanowią rdzeń tego, kim jesteś. Bez jasnego określenia własnych wartości, Twoja marka osobista może wydawać się nieszczera lub niespójna.
- Wyróżnienie się na tle konkurencji – Wartości pomogą Ci zdefiniować Twoje unikalne cechy i wyróżnić się na rynku. Dzięki temu Twoja marka stanie się bardziej wyrazista i zapamiętywana.
- Motywacja i ukierunkowanie działań – Wartości wyznaczają kierunek i nadają sens działaniom. Bez nich trudniej będzie Ci podejmować właściwe decyzje dla rozwoju Twojej marki osobistej.
- Budowanie zaangażowanej społeczności – Ludzie chętniej angażują się w marki, których wartości im odpowiadają. Zidentyfikowane wartości ułatwiają przyciągnięcie i utrzymanie grona lojalnych zwolenników.
- Trwałość marki – Wartości są stałym fundamentem, dzięki któremu Twoja marka osobista może przetrwać zmiany trendów i sytuacji rynkowych.
Oczywiście, żeby nie było, że nie, można podjąć także próbę budowania marki osobistej bez świadomości własnych wartości, ale będzie to dużo trudniejsze i mniej efektywne. Dlatego warto zacząć od tego fundamentalnego kroku.
Jeżeli chcesz rozwijać markę osobistą w oparciu o wartości osobiste, to zachęcam Cię do sprawdzenia kursu „Stwórz markę osobistą, którą pokochają klienci”, w którym ja i Asia pokazujemy jak budować marki osobiste w zgodzie ze sobą.
Dziękuję Ci za poświęcony czas.
Ściskam Ciebie mocno,
Agata
O autorce – dr Agata Pawłowska – ośmielająca konsultantka biznesowa, życiowa optymistka. Prywatnie żona Maćka, mama Marysi, Janka i kota Lutka. Top 5 talentów to Indywidualizacja, Bliskość, Uczenie się, Odkrywczość, Elastyczność.