Droga Czytelniczko,
Na wstępie zaznaczę, że do napisania artykułu pt.” Marka osobista…” zainspirowała mnie książka pt. „Jesteś marką. Jak odnieść sukces i pozostać sobą”. Wydaje mi się, że sposób, w jaki Joanny Malinowskiej – Parzydło dotknęła tego tematu jest bardzo kobiecy, zrozumiały, nienachalny. I to chyba właśnie to sprawiło, że ta książka przypadła mi do gustu.
Z artykułu dowiesz się:
- Co to jest marka osobista?
- Marka osobista – definicje
- Marka osobista – cytaty
- Jak zbudować markę osobistą?
- Marka osobista – czy warto?
Wracając do książki. Już sam tytuł mnie zachęcił i zaintrygował. Ukierunkował moje myślenie o marce osobistej na dwa obszary. Pierwszy – pozostawanie sobą – czyli autentyczność, która to jest bardzo bliska mojemu sercu. Drugi – to sukces. Termin, który każda z nas definiuje po swojemu. Jedne z nas będą sukcesu upatrywać na polu zawodowym, inne na osobistym. Jeszcze inne sukcesem okrzykną sytuację, kiedy to uda im się połączyć te dwa światy.
Dziś chciałabym Cię zachęcić do przyjrzenia się zagadnieniu marki osobistej dzieląc się z Tobą moimi przemyśleniami.
Co to jest marka osobista?
Zacznę od dobrej wiadomości. Każda z nas bez względu na to, czym się zajmuje jest marką osobistą. Można zatem powiedzieć, że bez żadnego wysiłku z samego faktu bycia ludźmi jesteśmy markami osobistymi. Jest też druga wiadomość. I nie koniecznie jest tak dobra, jak ta pierwsza. Chodzi o to, że choć każda z nas marką osobistą jest, to nie zawsze taką, która zachęca, zachwyca i wywołuje pożądane reakcje wśród otoczenia.
Nasuwa Ci się teraz być może pytanie: Od czego to zależy, że jedne marki przyciągają klientów, ludzi w ogóle, a drugie nie? Co warto zatem robić? Jakie decyzje podejmować? Czego unikać? Jak się prezentować, aby konsekwentnie stawać się marką, którą ludzie podziwiają, szanują i finalnie zapraszają do swojego życia?
Marka osobista – definicje
Termin marka osobista (ang. personal branding) po raz pierwszy został użyty na określenie procesu promowania własnej marki[1] w 1997 roku przez T. Petersa w artykule zatytułowanym „The Brand called you”. Zdaniem autora, „(…) niezależnie czy tego chcemy, czy nie, celowo i świadomie, czy zupełnie przypadkiem i „przy okazji”, jesteśmy własnymi markami. Dowodem na prawdziwości tej tezy – zdaniem badacza – jest chociażby stosowany przez Amerykanów, w języku potocznym, zwrot: „I brand you as…” oznaczający „uznaję/postrzegam Ciebie za …”.
I brand you as …
Autor ten dowodzi, że „bez względu na to, ile mamy lat, jakie zajmujemy stanowisko i w jakiej branży pracujemy […], jesteśmy dyrektorami generalnymi własnych firm: „Ja” Sp. z o.o. […] Ty jesteś marką. To Ty kierujesz swoją marką […] Musisz zacząć myśleć o sobie inaczej. Nie jesteś „pracownikiem”, nie „należysz” do żadnej organizacji na stałe, nie określa Cię opis Twojego stanowiska, nie sprowadzasz się tylko do niego. […] Stanowisko dyrektora generalnego firmy „Ja” Sp. z o.o. zobowiązuje Cię do rozwijania samego siebie, promowania siebie i podejmowania działań, które zapewnią Ci zainteresowanie rynku”.[2]
Jak dla mnie Petersen trafia w punkt. Jesteś marką osobistą czy tego chcesz, czy nie. Jesteś marka osobistą ZAWSZE. Personal branding powinien być zatem przemyślanym, dobrze zaprojektowanym procesem nie tyle zarządzania własnym wizerunkiem zawodowym oraz karierą, ile także życiem osobistym[3].
Jeżeli temat marki osobistej zainteresował Cię, zachęcam do lektury artykułu https://wannabe.how/postaw-w-100-na-serce-budujac-niepowtarzalna-marke-osobista/
Marka osobista a personal branding
Kontynuatorami myśli Petersa są m.in. P. Montoya i T. Vandehey[4], którzy dokonali opisu technik personal brandingu. Markę osobistą uznają za „nową dewizę świata biznesu oraz kultury stosowaną przez osoby publiczne”[5] . Badacze dowodzą, że tradycyjnie rozumiany personal branding, czyli zarządzanie marką osobistą oraz wizerunkiem, pierwotnie był przypisywany produktowi. Dopiero w XXI wieku, głównie za sprawą specjalistów od public relations, pojęcie marki osobistej zaczęto stosować także w odniesieniu do ludzi. Zjawisko to wciąż powszechnie wykorzystuje się w reklamie. To właśnie tu człowiek bezpośrednio utożsamiany jest z „produktem” i jako taki staje się rozpoznawalny i rozróżniany przez rynek. W tym kontekście personal branding to wdrażanie określonej strategii marketingowej mającej na celu „markowanie” wszystkiego co robimy i mówimy pod swoim nazwiskiem.
Marka osobista – cytaty
Zanim opowiem, w jaki sposób można świadomie budować swoją markę osobistą, chciałabym przytoczyć kilka cytatów, które lepiej pozwolą zrozumieć, o co w marce osobistej chodzi. Czym dokładnie jest, w jaki sposób podejść do jej budowy.
Na początek chciałabym przywołać kilka interesujących cytatów z książki, autorstwa Joanny Malinowskiej – Parzydło, dla lepszego zobrazowania koncepcji personal brandingu. Wybrane cytaty (trzy) opatrzyłam własnym komentarzem, na co warto zwrócić uwagę.
Marka osobista to…
1.„Marka osobista premium, lider swojego życia i rynku, to nie podróbka, czy naśladowca kogokolwiek”. – Nie sposób się nie zgodzić. Autorka słusznie akcentuje uwagę na świadome działanie. Działanie skierowane na to, by być jedyną w swoim rodzaju. Inspiruj się i wzoruj na ludziach sukcesu, ich poczynaniach. Analizuj wykorzystywane przez nich strategie, ale swoją uwagę ukierunkuj na budowaniu swojej marki osobistej pasującej do Ciebie, do tego, kim jesteś, i tego w czym jesteś najlepsza.
Marka osobista to także to …
2.„Silna marka osobista to unikat. Oryginał. Prawdziwy brylant błyszczący własnym, a nie odbitym światłem, którego nie pomyli z aspirującym, matowym, odpustowym szkiełkiem”. – Nic dodać, nic ująć. Choć nie jest to łatwe i często zajmuje wiele czasu to jestem pewna, że kluczem do satysfakcjonującego życia osobistego i zawodowego jest zrozumienie i poznanie siebie. Zarówno tego z czym sobie świetnie radzisz, jak i aspektów, które przysparzają Ci trudności. Pod żadnym jednak pozorem nigdy nie spychaj swoich unikalnych umiejętności i zdolności na dalszy plan. Pamiętaj, że dużo więcej zyskujesz wzorując się na kimś niż kopiując. Zawsze baądź oryginalna.
oraz to…
3.„Oryginalna marka osobista premium, którą się zajmujemy, nie jest masowa, tania, powszechnie dostępna, łatwo zastępowalna, czy „krzykliwa”. Nie została też zbudowana w oparciu o wizerunek wymyślony przez „eksperta” i nie skutkuje przebraniem człowieka za kogoś innego, niż jest w rzeczywistości, aby finalnie ukryć go pod „opakowaniem”. Obiecałam, że wrócę do kwestii autentyczności w budowaniu marki osobistej, która jak już wspominałam, dla mnie osobiście jest bardzo ważna.
Co znaczy autentyczność?
Zacznę od definicji. Według Słownika języka polskiego w wersji online, autentyczny to:
- zgodny z rzeczywistością;
- niebędący kopią, falsyfikatem ani przeróbką;
- szczery, prawdziwy;
- niewątpliwy, wielki, prawdziwy (używane dla podkreślenia jakiejś cechy).
Przykładowo, K. Hoffman, i G. Muller dowodzą, że autentyczność „to charyzma człowieka, któremu się ufa, ponieważ nic nie ukrywa i jest w porządku wobec samego siebie”.
Ja autentyczność rozumiem, jako bycie w zgodzie ze sobą, bez udawania. Tak samo w biznesie, jak w życiu prywatnym. Mnie w podjęciu pełnej decyzji o wniesieniu większej autentyczności w to co robię, pomogło wystąpienie Brene Brown. To autorka wielu książek, w tym “Dary niedoskonałości”. W swoim wystąpieniu na jednej z konferencji TED mówiła o tym, że autentyczność́ jest wynikiem odpuszczenia tego, kim wydaje Ci się, że powinnaś być, po to, aby być tym, kim naprawdę̨ jesteś́. Piękne powiedziane. (Dziękuję Ci Brene z całego serca).
Brene Brown
Dzięki Brene zrozumiałem, że pokazywanie swoich słabości wcale nie jest słabością. Wręcz przeciwnie. To wielka siła prawdy. Pokazanie prawdziwej siebie w różnych kontekstach. Zaprezentowanie siebie podczas wystąpienia publicznego, w trakcie osobistej rozmowy jest oznaką wielkiej odwagi. Słabością jest natomiast kreowanie się na kogoś, kim się nie jest, w celu ukrycia tego, czego w sobie nie lubimy. To nasz własny strach przed swoimi słabościami motywuje nas do ukrywania tego, co niewygodne. To, jacy jesteśmy, najlepiej pokazujemy będąc sobą, a nie mówiąc o tym, jacy jesteśmy.
Marka osobista – jak ją zbudować?
Jak zauważa Joanna Malinowska – Parzydło: „Marka osobista to efekt poznania samego siebie oraz budowania relacji opartych na zaufaniu, a nie lansowaniu się i udawanie kogoś, kim się nie jest. To konkurowanie wartościowym wnętrzem, spójność pomiędzy podejmowanymi działaniami a komunikowanymi wartościami oraz osobista wiarygodność. Dzisiejszy efekt tego, jakim jesteś człowiekiem i jak żyjesz w opinii Twojego otoczenia”. Chcę zwrócić Twoją uwagę na fakt, że w zasadzie wszystkie silne marki osobiste konkurują swoim wnętrzem. Jeżeli będziesz chciała zanurkować w te głębiny, to bądź przygotowana na to, że zadanie wymaga dużo samoświadomości. Mam tu na myśli nie tylko dobrą znajomości samej siebie. Chodzi mi głównie o spójną i przemyślaną koncepcję swojego życia. Na tym etapie warto, abyś zdefiniowała swoją wizję, misję. Zidentyfikuj także swoje cele strategiczne, zdiagnozuj swój potencjał i opracuj mapę „ja”. Poniżej zarysuję Ci, co mam na myśli.
Wizja
Wizja jest podstawowym zadaniem, którego realizacja powinna obowiązywać przez całe życie. To taka odpowiedź na pytanie po co prowadzisz swój biznes. Nie ma nic wspólnego z produktami, gdyż one mogą się zmieniać w ciągu lat i dziesięcioleci. Wizja jest swego rodzaju wyzwaniem. Powinno ono wyzwolić siły do jej realizacji, ponieważ na początku uważana jest często za niemożliwą do zrealizowania. Personal branding zaczyna się zatem od koncentracji na własnej filozofii życiowej, wartościach i świadomości własnych uczuć. Należy równiez pamiętać o określeniu osobistych ambicji, które są paliwem napędzającym markę osobistą. Mówiąc wprost, wizja sprowadza się do uchwycenia marzenia, które skrywasz w swoim sercu i działania z wszystkich sił, by je zrealizować.
Misja
Określenie misji to kolejny krok w budowaniu Twojej marki osobistej. Misji powszechnie rozumianej jako: „posłannictwo, ważne odpowiedzialne zadanie do spełnienia” to kolejny krok.Misja, zgodnie z koncepcją D. Ulricha ujęta jest ramą: „Chcę być znany z …, żebym w pracy mógł osiągnąć… i …, a w życiu prywatnym bym mógł osiągnąć … i …”.
Osobista analiza SWOT
Następną fazą tworzenia Twojej marki osobistej jest określenie kompetencji niezbędnych do osiągnięcia sukcesu. Nadszedł czas na osobistą analizę SWOT. SWOT jest akronimem pochodzącym od czterech angielskich słów:
– „S” jak Strengths – mocne strony, które należycie wykorzystane będą sprzyjać rozwojowi, a w chwili obecnej pozytywnie wyróżniają osobę w otoczeniu; stanowią o przewadze w stosunku do konkurencji;
– „W” jak Weeknesses – słabe strony, których niewyeliminowanie bądź niezniwelowanie siły ich oddziaływania będzie hamować rozwój zarówno osobisty, jak i biznesowy jednostki;
– „O” jak Opportunities – szanse – uwarunkowania, które przy umiejętnym wykorzystaniu mogą wpływać pozytywnie na podejmowane działania biznesowe i osobiste;
– „T” jak Threats – zagrożenia – czynniki „mogące w przyszłości być zagrożeniem dla sprawności funkcjonowania zarówno samej jednostki, jak i biznesu .
Analiza SWOT polega zatem na określeniu Twoich mocnych i słabych stron, wad, nawyków, które zaburzają Twoją efektywność. To przygotowany konkretny plan – co od dziś będziesz robić, by za kilka lat rynek mówił o Tobie; to, co chciałabyś usłyszeć.
Cele SMART
Kolejny etap budowania marki osobistej będzie wymagał od Ciebie zdefiniowania celów, zgodnie z podejściem SMART. SMART to akronim utworzony od angielskich słów:
– S- Specific
– M- Measurable
– A – Achievable
– R – Relevant/ Realistic
– T – Timely defined
Fundacja Governica podaje wersję rozszerzoną podejścia SMART o „E” i „R”, w której „E” oznacza ekscytujący (ang. exciting), a „R” zapisany (ang. recorded) – zarówno „E” i „R” odnoszą się do celu.
Warto, by cel był ekscytujący. W żadnym wypadku nie powinien on być obojętny osobie go ustanawiającej. Aby zachęcić Cię do zapisania celów, przedstawię Ci kilka argumentów przemawiające za tym, że warto.
Dlaczego warto zapisać cele?
Decydując się na zapisanie celów na kartce papieru:
– wzrośnie Twoja motywacja;
– mniej się rozpraszasz – koncentrujesz wysiłki i działania na tym, aby go osiągnąć;
– Twoje marzenia stają się bardziej konkretne.
Definiując i zapisując swój cel zyskujesz silny fundament pod działanie. A to właśnie działanie i akcja, a nie tęsknota i pragnienie, skracają dystans między Tobą a Twoimi marzeniami.
Koncept SMARTER w personal branding może Ci pomóc nie tylko w prawidłowym wyznaczaniu celów. Zwiększy także Twoją szansę na ich osiągnięcie. Wyznaczanie celów w ten sposób wymagać będzie od Ciebie dogłębnego zanalizowania tego, co chcesz osiągnąć, podczas gdy zrealizowanie zadania wyznaczonego w oparciu o tę zasadę zwiększy Twoje poczucie satysfakcji, z faktu, że dałaś radę😊.
Unikalna propozycja sprzedaży/ magnes na klientów (ang. Unique Selling Proposition)
Przedostatnim etapem tworzenia marki osobistej jest opracowanie Twojej specjalizacji, tj. tzw. USP. Jest to akronim utworzony od angielskich słów: Unique Selling Proposition. Oznacza obszar, w którym „człowiek dysponuje największą wiedzą, ale także coś, co czyni go wyjątkowym, szczególnym, innym. Ma on jakąś swoją cechę rozpoznawczą, wyjątkowy talent”. Po polsku mówiąc, to taki Twój magnes na klientów:).
W ramach specjalizacji warto znaleźć taki element, którym będzie się wyróżniać i na tej podstawie zbuduje komunikat, który będzie podstawą do budowy marki osobistej w różnych kanałach. USP odróżniającej Ciebie od konkurencji.
Mantra/ claim i logo
Ostatnim etapem brandingu personalnego jest sformułowanie tzw. mantry/ claim’a i logo osobistego. Mantra słownikowo definiowana jest jako rytualna formuła magiczna. W procesie budowania marki osobistej stanowi ją „jedno krótkie zdanie, w którym to powinna się zawrzeć kwintesencja Twojej działalności, sedno Twojej biznesowej i życiowej filozofii.
Tzw. brand mantra/ claim jest esencją, istotą oraz rdzeniem obietnicy marki osobistej. Jest to więc miły dla ucha skrót najważniejszych aspektów charakteryzujących markę. Mantra pomoże Ci prezentować Twój spójny wizerunek oraz stworzy mentalny filtr pomagający odrzucać wszelkie działania nieodpowiednie dla Twojej marki osobistej.
Marka osobista – czy warto w nią inwestować?
Zachęcam Cię z całego serca do znalezienia w sobie odwagi do pójścia własną, niepowtarzalną drogą – drogą marki osobistej. Dzięki temu:
– Nie podepczesz swojego potencjału i własnych predyspozycji;
– Będziesz skutecznie konkurować własną unikatowością;
– Poszerzysz swój wpływ zawodowy i osobisty;
– Zaczniesz używać własnych skrzydeł;
– Będziesz mieć szansę, aby poczuć spełnienie zawodowe, a nie czuć się przeciętnie i słabo;
– Poczujesz i odkryjesz w sobie twórczą moc.
I co bardzo ważne i do czego Cię zachęcam całym sercem – poznasz siebie, zwiększysz swoją samoświadomość, która stanowi dziś istotny element w osiągnięciu sukcesu zarówno w relacjach prywatnych, i życiu zawodowym.
Co dalej?
Jeżeli zainteresował Cię temat, to zachęcam do lektury artykułu, w którym znajdziesz wskazówki, kiedy warto budować markę osobistą https://wannabe.how/marka-osobista-produktowa-mieszana/
Zachęcam również do obejrzenia krótkiego video o zaufaniu (Simon Sinek), który przepięknie wpisuje się we wszelkie opowieści o marce osobistej https://www.youtube.com/watch?v=wz1vm0jae20
Jeżeli lektura artykułu zachęciła Cię do myślenia o sobie jako marce osobistej, to bardzo się cieszę. Wierzę w Ciebie, Twoją energię i Twoje pomysły.
A teraz zrób to po swojemu!
Ściskam Ciebie mocno,
Agata
O autorce: dr Agata Pawłowska – ośmielająca konsultantka biznesowa, życiowa optymistka. Prywatnie żona Maćka, mama Marysi, Janka i kota Lutka.
Top talentów według metodologii Galluapa: Indywidualizacja, Bliskość, Uczenie się, Odkrywczość, Elastyczność.
[1] Z badań K. L. Kellera, pojęcie marki – jako sposób odróżniania towarów jednego producenta od towarów drugiego – istnieje od wieków. „Samo angielskie słowo brand ‘marka’ pochodzi od staronordyjskiego wyrazu brandr ‘palić’, a brands ‘piętna’ były wówczas i są dziś wykorzystywane przez właścicieli bydła do oznaczania zwierząt w celu ich identyfikacji” (2011: 20). Dziś marka to „szczególna nazwa, znak, symbol, wzór lub ich kombinacja, nadana przez sprzedawcę lub grupę sprzedawców, mająca na celu identyfikację wyrobu lub usługi oraz ich wyróżnienie na tle oferty konkurentów” (Kotler, Armstrong, Saunders, Wong 2002: 626).
[2] „Personal branding it’s all about how you become the go‑to-expert in your field” (Rzemieniak, Kamińska 2012: 44).
[3] 11 Tamże
[4] Mantoya 2002; Montoya, Vandehey 2003. Montoya prowadzi agencję zajmującą się rozwojem i zarządzaniem wyłącznie „topowymi osobistościami” o nazwie „Peter Montoya, Inc.”. Vandehey jest wielokrotnie nagradzanym niezależnym pisarzem marketingu i dziennikarzem.
[5] 11 I. Wołyniec‑Sobczak, Personal branding…, dz. cyt.